Türkiye’nin Dış Politikasında Öne Çıkan Uyuşmazlıklar

Türkiye’nin dış politikasında yaşanan değişimler uzun bir süredir ulusal ve uluslararası gündemin önemli maddeleri arasında yer almaktadır. Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecinin durma noktasına gelmesi ve ilişkilerin boyutunun değişmesi; NATO içerisindeki rolü; Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile zarar gören fakat Rusya ile gelişen ilişkileri; Suriye, Libya, Dağlık Karabağ gibi çatışma bölgelerinde daha aktif bir politika izlemesi; Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Yunanistan, Fransa, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi [1] (GKRY) ve İsrail ile yaşadığı anlaşmazlıklar ve buna karşın bazı Balkan ülkeleri, Somali, Azerbaycan, Katar ile ilişkilerini geliştirmesi dikkat çeken konu başlıklarından bazılarıdır.

Bu raporda Dr. Cihan Dizdaroğlu ve Dr. Pınar Sayan Türkiye’nin dış politikasını, Türkiye’nin geçmişten günümüze müdahil olduğu ve hala devam eden uyuşmazlıkları temel alarak incelemektedir. Bu uyuşmazlıklar arasında özellikle kısa ve orta vadede hareketlenerek Türkiye’nin gündemini meşgul etme potansiyeli taşıyan; Libya, Suriye, Irak, Dağlık Karabağ, Ukrayna, Yunanistan ve Kıbrıs mercek altına alınmaktadır. Bu doğrultuda, uyuşmazlıklara ilişkin arka plan bilgisi sağlamaya, uyuşmazlığın taraflarının pozisyonlarını kısaca ortaya koymaya, Türkiye açısından başlıca sorunları tespit etmeye ve Türkiye’nin uyuşmazlıklara müdahil olan üçüncü taraflarla ilişkilerine odaklanmaktadır.

Türkiye’nin dış politikasındaki uyuşmazlıkların temel olarak resmi politika ve söylemler baz alınarak incelendiği bu raporun düzenli aralıklarla güncellenmesi planlanmaktadır. Gelecek versiyonlarda, bahsi geçen uyuşmazlık alanlarındaki diğer sorunlar; Türk dış politikası açısından sorun yaratabilecek yeni alanlar; iç politikada yaşananların dış politikaya nasıl yansıdığı ve Türkiye içerisinde bu konulara yönelik farklı görüşlerin incelenmesi hedeflenmektedir. Buna ek olarak geleneksel bakış açısından ziyade tüm bu sorunların insani, çevre ya da toplumsal cinsiyet boyutları gibi farklı alanlarla ilişkisinin de incelenmesi planlanmaktadır. Ayrıca İstanbul Politik Araştırmalar Enstitüsü (IstanPol) Dış Politika Programı bünyesinde hazırlanan bu rapordan yola çıkılarak, her bir uyuşmazlık alanına ilişkin daha derinlemesine araştırma, analiz ve politika önerileri hazırlanması planlanmaktadır.